Doğum Yapanlara Ödenen Paralar

SORU: Merhaba 2019 ocak ayında eşim doğum yapacak. Bir çok duyum aldık. Doğum sonrası devletin yaptığı bazı ödemeler varmış bunlar tam olarak nelerdir ve nasıl alabiliriz ?
CEVAP: Merhaba, öncelikle sağlıklı ve hayırlı bir evladınız olmasını dileriz. Sizin sorunuzdan sonra konuyu araştırdık ve edindiğimiz bilgileri sizlerle paylaşacağız. Umarız sizin için ve diğer okurlar için faydalı bir yazı olur.
1 – DOĞUM YARDIMI
Yeni çocuğu olan bir ailenin alacağı ilk maddi yardım “Doğum Yardımı” dır. Doğum yardımını almak için hiç bir şart yoktur. Hiç bir koşul gözetmeksizin başvuru yapan herkesin doğum yardımı alma hakkı vardır.
İster zengin olun, ister çalışan, ister işsiz her ne olursa olsun bu parayı alma hakkınız vardır.
Doğum yardımını Aile ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ödemektedir. Sadece başvuru yapan annelere ödenir. Yani babanın başvurması halinde bu ödemeyi alması mümkün değildir. Zaten annenin hesabına yatar.
- Bir annenin bu yardımı alabilmesi için kesinlikle başvuru yapması gereklidir.
- Doğum yardımı almak için anne ve bebeğin sağ olması gerekmektedir. Yani ölü doğumlar için ödeme yapılmamaktadır.
- Sadece T.C. vatandaşı olan anneler yararlanabilir. Yabancı uyruklu annelerin bu yardımı alma hakkı yoktur.
- Kamu Personeli olan memur annelerinde bu haktan yararlanma hakkı vardır.
Doğum Yardımı Başvurusu Nereye Yapılır?
Doğum yardımını yapacak olan makam Aile ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıdır. Başvuruları aşağıda belirtilen makamlara yapacaksınız.
- Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri,
- Sosyal Hizmet Merkezlerine yapacaktır.
Yurt dışında yaşayan vatandaşlar Büyükelçilikler ve Konsolosluklar aracılığıyla başvurularını yapabilir.
Başvuruları bizzat yapabileceğiniz gibi, posta yada kargo vasıtası ile de yapabilirsiniz.
2 – SÜT PARASI ( EMZİRME DESTEĞİ ) YARDIMI
Süt parası kanununda emzirme ödeneği olarak geçer. Sadece SSK’lı olarak çalışan anneler ile, SSK’lı olarak çalışan babaların çalışmayan eşlerine ödenir. Alma şartları ile tam olarak kimlerin alacağı aşağıdaki başlıklarda açıklanmıştır.
SÜT PARASINI (EMZİRME ÖDENEĞİNİ) KİMLER ALABİLİR?
Süt parasını kimlerin alacağı hususu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 16 ncı maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu bu mevzuata göre sigortalı olan anneler ile sigortalı olan babaların çalışmayan eşlerine ödenir.
SÜT PARASI (EMZİRME ÖDENEĞİ) ALMANIN ŞARTLARI NELERDİR?
Erkek Çalışanlar (Babalar) için :
- Eşinizin doğum yapması gereklidir.
- SSK’li olmanız gereklidir.
- Doğumdan önceki bir yıl içinde toplam 120 gün sigorta priminizin yatması gereklidir. Örneğin: Çocuğunuz 1 Şubat taraihinde doğdu. Dolayısı ile sizin 1 şubattan geriye dönük SSK’ya yatmış olan primlerinizin toplamı 120 gün olmalıdır.
- Eşinizin çalışmıyor olması gereklidir.
Kadın Çalışanlar İçin (Anneler):
- Doğum yapmış olmanız gereklidir.
- SSK’lı olarak bir işyerinde çalışıyor olmanız yada çalışmış olmanız gereklidir.
- Doğumdan önceki bir yıl içinde toplam 120 gün sigorta priminizin yatması gereklidir. Örneğin: Çocuğunuz 1 Şubat taraihinde doğdu. Dolayısı ile sizin 1 şubattan geriye dönük SSK’ya yatmış olan primlerinizin toplamı 120 gün olmalıdır.
- Kocanızın çalışıp çalışmaması bir şeyi değiştirmez.
İşten Çıkmış Olan SSK’lılar Süt Parası Alabilir mi?
Doğumun gerçekleştiği tarihte işten çıkmış yada çıkarılmış olanlar aşağıdaki şartları taşıması halinde elbette emzirme ödeneği alabilir.
- İşten çıkarıldığınız tarihten itibaren 300 gün içinde çocuğunuz doğarsa,
- Doğum tarihinden öcneki 15 ay içinde en az 120 gün piriş şartı aranır.
Örneğin: Siz 1 Ocak 2018 tarihinde işten çıkarıldınız diyelim. Eşinizde (yada annenin işten çıktığını düşünelim) 10 ay sonra doğum yaptı. Ekim ayında yani. Bu durumda doğumun gerçekleştiği Ekim ayından geriye dönük 15 ay içinde 120 gün primi var mı yk mu ona bakılır.
Emzirme Ödeneği (Süt Parası) İçin Son Başvuru Tarihi Ne Zaman?
Bu ödeme için hak düşürücü süre 5 (beş) yıldır. Yani bebeğinizin doğduğu tarihten itibaren 5 yıl içinde bu parayı almak için başvuru yapabilirsiniz.
Süt Parasını Nasıl Alırız, Nereye Başvurmamız Gerekir?
Normal şartlarda süt parası almaya hak kazan 4A sigortalı annelerin veya ebeveynlerin doğumdan sonra SGK sistemine hastane tarafından girilmektedir. Bu sistem üzerinden herhangi bir talepte bulunulmadan süt parası Ziraat Bankası’na yatırılmaktadır.
Ancak şartların bu şekilde gelişmediği durumlarda ise bulunduğunuz yerdeki Sosyal İl Müdürlüğü’ne giderek, talep dilekçesi, doğum raporu ve kimlik belgesi gibi belgeleri sunmanız gerekmektedir.
Emzirme Ödeneği Hangi Hesaba Yapatacak?
SGK sistemi üzerinde tanımlı hesabınız varsa eğer o hesaba yatacaktır. Diğer durumda PTT hesabına yatırılır. Kimliğiniz ile çekebilirsiniz.
Ancak E – Devlet şifreniz ile SGK nın sayfasından bu ödeme için Ziraat – Halk Bank – VakıfBank – AkBank hesaplarından birini tanımlayabilirsiniz. Ayrıca SGK tarafından yapılan bütün ödemeler bu hesaba yatacaktır.
EMZİRME ÖDENEĞİ (SÜT PARASI) SORGULAMA
Yukarıda ifade etmiştik. Doğumlar artık Hastanelerde SGK kayıtlarına otomotik girilmektedir. Bu kayıtlar girildikten sonra da direk emzirme ödeneği başvuru süreci başlamaktadır. Dolayısı ile sizler için zaten emzirme ödeneği başvuru süreci yapılmış olabilir. Bunu en sağlıklı şekilde e-devlet şifreniz ile sorgulayabilirsiniz.
E devlet şifrenizden SGK – Şahıs ödemesi sorgulama menüsüne girdiğinizde ilgili bölümü göreceksiniz.
İlgili sorgulama sayfası E Devlet Emzirme Ödeneği Sorgulama (resmi e-devlet sayfasına gider)
3 – SSK DOĞUM PARASI İŞ GÖREMEZLİK ÖDEMESİ
Bu ödeme Aile ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından doğum yapan bütün kadınlara ödenen yardım parasından ve Emzirme Ödeneğinden farklı bir ödemedir.
SSK’lı çalışan bir kadın doğum yaptığı zaman doğumdan önce ve doğumdan sonra izinli olacaktır. İşe gidemediği bu tarihler için SSK tarafından ücret ödemesi yapılır. Bu ücret aslında izinli olduğu için işe gidemeyen kadının maaşlarının devlet tarafından ödenmesi demektir.
SSK’lı olup doğum yapan kadınlar bu ödenekten yararlanır. Doğum yapan SSK’lı kadınlara ödenen bu para herhangi bir yardım parası değil, SSK’lı olmasından doğan bir haktır. Ancak aşağıda belirteceğimiz şartları taşıması ve gerekli evrakları tamamlaması gerekir.
Doğum parası mevzuatında Analık İş Göremezlik Ödeneği olarak bilinir. İş Kanununun 74. maddesinde doğum yapacak bir kadının yasal izin hakları açık bir şekilde düzenlenmiştir. Bu süreler içinde izin kullanması yasal hakkıdır. Ve raporlu olarak çalışamadığı bu günler için SSK doğum yapan kadına ödeme yapar.
SSK doğum parasını hekimden alacağınız rapora istinaden alacaksınız. Bu durumda;
- Halen Çalışıyor Olmanız Gerekli : Hekiminizin istirahat raporunu başlatmış olduğu tarih itibariyle işyerinde halen SSK lı olarak çalışmaya devam ediyor olmalısınız. Doğum öncesi izninizin başladığı tarihten önce işten çıkarılanlar bu ödemeden yararlanamaz.
Ancak burada ki hususu yanlış anlamayınız. Doğum öncesi izninizin başladığı tarihten itibaren çalışamazsınız. Ancak işten çıkış işleminizin olmaması gerekir.
- Pirim Gün Sayısı : Doğum yaptığınız tarihten geriye dönük bir yıl içinde SSK lı pirim gün sayısı 90 gün olmalıdır.
- Doğum İzini Boyunca : Bu günler için yasal olarak izinli olduğunuz için Sosyal Güvenli Kurumu size ödeme yapmaktadır. Dolayısı ile yasal izinli olduğunuz tarihler arasında işyerinde çalışamazsınız.
- Doğum parası alacağınız günler için işyerinde çalışmış olamazsınız.
- Doğum parası almanın diğer bir şartı ise doğum olayının gerçekleşmesidir. Düşük yapanlar bu parayı alamaz. Bununla birlikte ölü doğum yapanlarda alabilir bu ödemeyi.
SGK Doğum Parası (Analık İş Göremezlik Ödemesi) Nasıl Alınır
Doğum yaptığınız hastanede hekiminizin – hastanenizin iş göremezlik belgesini e rapor sistemi üzerinden sisteme işlemesi gerekir. Bu konuyu zaten hastanede görevli personeller bilmektedir. Ardından işyerinize başvurarak onaylatmanız gereklidir.
Her işyerinin SGK sisteminde raporları kullandığı modülü vardır. Sizler işyerinize başvurduktan sonra bu modül üzerinden raporlarınızı sistemde onaylayacaktır işyeriniz.
Bununla birlikte bazı işyerlerinin e rapor sistemini kullanma durumu yoktur. Bu durumda hastaneden alacağınız raporlarınızı işyerinize teslim ediniz. İşyerinizin SGK İl Müdürlüğü yada İlçe Müdürlüğüne yazacağı resmi yazışmayı takip ederek işgöremezlik parasını alabilirsiniz.
- SGK doğum parasını en kolay e devlet sistemi üzerinden sorgulayabilirsiniz